Mustafa Kemal Paşa, Hacıali Köyü, Doğayı Canlandırma ve Permakültür Tasarım Projesi
Bursa/MustafaKemalPaşa, Hacıali Köyü
Bursa İli, MustafaKemalPaşa İlçesi Hacıali Köyü sınırlarında, araba ile ilçeye yaklaşık 20 dakika mesafede, aşağıda gösterilen bölgede yaklaşık 1000 dönüm üzerinde permakültür ve agroekoloji prensipleri ile doğayı canlandırma çalışmaları planlanmıştır.
Permakültür ve Agroekoloji ile Doğayı Canlandırma
Bu doğayı canlandırma projesinde Permakültür prensipleri, tasarım yol haritası ile Agroekoloji prensip ve uygulamaları bir arada kullanılmıştır.
Doğayı Canlandırma Projesi Uygulama Yapılacak Parseller
Arazi İncelemesi ve Bölgenin Bitki Örtüsü
Arazi ve çevresinde dikilmiş tek tür çam ormanlık alanları dışındaki bölgelerde hakim ağaç türü meşedir – Makedon meşesi, saçlı meşeler tespit edilmiştir. Ayrıca pirnal ve mazı meşe türleri de yaygındır. Çukur bölgelerde, dere yataklarında, meşeliklerin kenarlarında dişbudaklar tespit edilmiştir. Dere yataklarında kavak ağaçları da bulunmaktadır. Ayrıca daha az sayılarda karaağaç, menengiç, erguvan ağaçları tespit edilmiştir. Meyveler arasında ahlat, alıç, yabani erik, armut türlerine rastlanmıştır. Çalı türleri içinde en yaygını karaçalıdır – çalı dikeni, isa dikeni, karadiken olarak ta bilinir. Özellikle orman vasfını yitirmiş ekilip dikilmeyen tepelik, eğimli arazilerde oldukça yayılmıştır. Dikenleri nedeniyle istenmese de sağlık açısından faydaları da vardır. Taze yapraklarıyla yapılan lapa yara ve çıbanları iyileştirici özellik gösterir. Pamuk ile yapılan pansuman göz iltihaplanmalarına iyi gelir. İshal, gastrit, idrar zorluğu çekenlere fayda sağlar. Diğer hakim çalı türü de böğürtlendir. Ayrıca kuşburnu da belirlenmiştir
(Sağlıklı yaşam alanları tasarlarken kullandığımız teknolojik altyapı ve yaklaşım hakkında daha detaylı bilgi için SYA Yol Haritası
Ormanda Ana Ağaçlar
Ağaçlar, genetik akrabalarıyla ilişkiler kurmak da dahil olmak üzere kendi ve diğer türlerle etkileşime giren büyük, birbirine bağlı bir topluluğun parçasıdır. En büyük ve en yaşlı ağaçlar ormandaki diğer bitkilerle en çok bağlantıya sahiptirler. Ana Ağaçlar olarak da bilinen bu çok bağlantılı merkez ağaçları, ürettikleri fazla karbon ve azotu mikorizal ağ aracılığıyla orman alt katmanlarında yaşayan genç fidanlara aktarırlar, bunlarla sürekli iletişim halindedirler. Tek bir ormanda, bir Ana Ağaç yüzlerce başka ağaca bağlanabilir. Ağaçlar ayrıca diğer bitki türleriyle karmaşık ilişkiler kurabilir. Huş ağacı, genç komşu kozalaklı ağaçlarla ışık için rekabet edebilir ve büyümelerini Ama huş ağacı, mikorizal ağlar aracılığıyla karbonu paylaşarak köknara yardımcı da olabilir. Huş ağacı köknarı ne kadar çok gölgelerse, köknara mikorizal ağlar aracılığıyla o kadar fazla karbon sağlar. Ayrıca, huş ağaçlarının kesilmesi, komşu köknarın kök hastalıklarına yakalanma riskini arttırır. Ağaçlar ayrıca kaynakları mevsimsel olarak da takas ederler - köknarlar ilkbahar ve sonbaharda yapraksız huş ağaçlarıyla fazla şekerlerini paylaşır ve karşılığında huş ağaçları da köknarlarına yaz aylarında şeker sağlar. Ağaçlar arasındaki doğal bağlantıların korunduğu ormanlar, doğanın canlanmasına, biyolojik çeşitliliğin artmasına ve karbon depolamaya yardımcı olurlar.
https://mothertreeproject.org/about-mother-trees-in-the-forest/
Proje Alanının 3 Boyutlu Modeli:
1000 dönüm üzerinde bir alanda çalışma yapıldığından ve böylesine büyük bir alanın dijital modelini elde etmek çok zor olacağından (çok kuvvetli bilgisayarlar gerektirir); arazi 4 ayrı parçaya bölünerek incelendi ve 4 ayrı dijital model oluşturuldu:
Yandaki imajda bir ağacın yer seviyesinden tepe yüksekliğini ölçüyoruz. Bu sayede, nihai tasarımda ağacın doğru taç genişliği ve tepe yüksekliği ile tasarlanmış modele doğru bir şekilde konumlandırılabilir.
Arazi Topografyası
Arazinin en düşük kotu ile en yüksek kotu çıkarılmıştır. Bu sayede eğim analizi yapılmıştır.
İklim Verileri
Bursa, MustafaKemalPaşa ilçesi'nin geçmiş dönemde elde edilen tüm
-
Sıcaklık
-
Yağış
-
Nem
-
Rüzgar Dilimi
-
Güneş Dilimi gibi
verileri titizlikle araştırılmış ve tüm değişkenler hesaplanmıştır.
Oluşturulan modelde yapıların konumu, bitkilendirme ve toprağı canlandırma gibi faaliyetler elde edilen veriler göz önünde bulundurularak şekillendirilmiştir.
Toprak Analizleri
Farklı bölgelerde açılan muayene çukurlarında görsel ve tekstür olarak farklı toprak yapıları gözlemlendi.
Toprak Hakkında Yorumlar
• Topraklar genelde PH 7'nin üzerinde ve 8'e yakın - hafif alkali
• Organik madde oranı % 0.3-1 arasında ve düşük o Özellikle çapa yapılmış toprakların organik madde oranı daha düşük.
• Kum oranı %30-60 arasında - kum ağırlıklı toprak
• Silt oranı %15-20 arası
• Kil oranı %20-50 arası o Koyu renkli toprakların kil oranı biraz daha yüksek
• Genelde fosfor oranı çok az o Alkali topraklarda fosfor kalsiyum ile etkileşime girer ve oranı düşer.
• Kalsiyum, magnezyum ve demir oranları yüksek
Temel Mıntıkalar
Doğuda at çiftliği ve onu destekleyen süreçlerin devam ettiği araziler bulunuyor. Gerek at çiftliğine yakınlığı, gerek güneydeki vadiye bakan, güzel manzarası olan hakim tepede bulunması nedeniyle 151. Parselde Proje sahibi Aile için yaşam alanını öneriyoruz
Yapılar:
Aile Yaşam Alanı, Olası Bina Konumu ve Manzarası
Ekoköy Bölgesi
Diğer bölgelerden nispeten tecrit, hem güzel manzaralara hem de zengin bir doğaya sahip bu 100 dönüm kadar olan bölgede ekoköy tasarlanması öngörülmüştür.
Yukarıdaki fotoğraftan görüldüğü üzere, arazide bitkilerin yoğunlaştığı, yağışlı mevsimde dere yatağı haline gelen derin bir çukurluk alan mevcut. Burada yüksek ağaçlar zengin bir bitki örtüsü meydana getirmiş. Bu çukurluk alanda göletler oluşturarak su depolanabilir, mikro iklim bölgeleri oluşturulabilir ve peyzaj daha zenginleştirilebilir
Ekoköy Kurulsa Nasıl Görünürdü? Bunun için 3D Gerçek Görselleme Yazılımı içinde bazı görüntüleri paylaşıyoruz
Doğa Canlandırma Çalışmaları Yapılmasını Önerdiğimiz 400 dönüm kadar alan aşağıda Yeşille gösterilmiştir
Ayrıca yukarıdaki görselin sol alt köşesinde mavi ile işaretlenmiş 70 dönüm kadar alanda da ilk agroekolojik uygulamaların yapılması önerilmektedir.
Arazi İçinde Erişim Hatları
Aşağıdaki planda kırmızı ile gösterilen yollar orman haritası üzerinde belirtilmiş olan kadastral yollardır. Açık morla gösterilenler köylünün tarlalarına gitmek için açtığı traktör yollarıdır. Satın alınmış arazileri ve at çiftliğini birbirine bağlayan, arazi eşyüzey eğrilerinde (yani düz) yeni yol önerilerimizi de aşağıda turuncu çizgilerle göreceksiniz. Bu yollar açılırken oluşturulacak geniş teraslar üzerinde yağmur suyu hasadı yapıp planlanan göletlere bu suların aktarılması da mümkün olacaktır.
Doğa Canlandırma Çalışma Türleri:
Aşağıdaki Planda gösterildiği üzere 3 ayrı çalışma türü belirlendi:
1. Mevcut ağaçlık bölgeleri birbirlerine bağlamak üzere ve özellikle tepelik bölgelerde ağırlıklı yerel bitki türlerini içeren, az bakım veya hiç bakım gerektirmeyen ağaçlandırma bölgeleri
2. Erişimi daha kolay yerlerde, yerel bitkiler yanında ağırlıklı olarak meyve ve yemişler içeren ‘Gıda Ormanı’ bölgeleri
3. Otlaklar, meralar – yerel ekosistem hizmetlerine destek olacak, karbon depolayacak, azot üretecek ve hayvanlar için yem sağlayacak otlak bölgeleri
Ağaçlandırma Planı
Gıda Ormanı Uygulaması
Bu alanın yol kenar bölgesinde çamlık bölgesi mevcuttur. Alan batı bakılı ve %26-36 eğimli bir arazidir.
Burada eşyüzey eğrilerinde hendekler açarak, hendekler üzerinde aşağıdaki şekilde bir gıda ormanı ağaçlandırması önerilir: Not: tüm ağaçlar mevcut toprak yapısına uygun olacak şekilde seçilmiştir.
Farklı Bir Parselde Net & Pan Ağaçlandırması
Bu parseldeki çalılıklar temizlendikten sonra bu eğimli, güney bakılı arazide net & pan yöntemi ile ağaçlandırma öngörülmüştür.
Ağaçlandırma Planı
Yarım ay şeklinde suyun akışına göre kuracağımız çanak geometrileri ile ağaçlandırma gerçekleştirilir. Eğimden aşağıya doğru akan sular bu çanaklar içinde birikir ve toprak içine emilir.
Agroekolojik Çalışmalar
2022 sonbaharında çalışma yapılmasını öngördüğümüz alan ve parseller: 25, 27, 28, 30, 31, 32 – toplamda 44 dönüm
27+28 Parsellerde Örnek Uygulama
Aşağıdaki çizimde görüldüğü gibi, 25 metre ara ile traktörle pratik hendekler açılacak. Hendekler ‘keyline’ prensibi ile kontürlere nispeten paralel; sırta/bayıra doğru alçalarak açılacak
Hendekler arasında Sıralı Ekim çalışması gerçekleştirilecek:
• Hendeklerin 5 m yakınında baklagil otlar (alfalfa, üçgül, korunga, fiğ…)
• Aralarda kalan 15 m’lik şeritlerde ise tahıl ekilecek (yulaf…)
Sıralar Arası Ekim (Alley Cropping)
Toprağın verimini arttırmak için ticari bitkilerin aralarına koridorlar halinde azot bağlayıcı baklagil ağaçlar dikilir. Bu ağaçların dalları malç yapılabilir, tohumları yem olabilir, gövdeleri bina ahşap malzeme ve yakacak olabilir. Ayrıca aralara da yemiş ve meyve ağaçları da eklenebilir
